Film z podciętymi skrzydłami - recenzja "Pod mocnym aniołem"

„Pod mocnym aniołem” to kino z podciętymi skrzydłami. Choć na pierwszy rzut oka Wojciech Smarzowski popisuje się odwagą, w rzeczywistości nakręcił najbardziej bojaźliwy film w karierze. Reżyser, którego twórczą drogę wyznaczały najczęściej dobrze znane reguły kolejnych gatunków, tym razem porusza się po ekranowym świecie chwiejnym krokiem. Manieryczna fraza Jerzego Pilcha działa na Smarzowskiego jak syreni śpiew: kusi pozornym urokiem, lecz w rzeczywistości prowadzi na manowce. Językowe wygibasy głównego bohatera łączą się z pijacką akrobatyką jego ciała. Jerzy z „Pod mocnym…”  nie zna stanów pośrednich: jeśli  akurat nie pływa na wodach swej elokwencji, to tapla się w oceanie moczu i ekskrementów. Dosadność scen alkoholowego upodlenia wstrząsa jednak tylko przez chwilę. Później – jak każdy eksces - wyłącznie nuży i powszednieje. „Pod mocnym aniołem” to nic innego jak deliryczny „Dzień świstaka”, alkoholowy ciąg zakończony rzyganiem, które nie przynosi jednak katharsis. Ponadto Smarzowski niemal zupełnie rezygnuje z poczucia humoru,  tak jakby lękał się zarzutów o trywializowanie poruszanych problemów. Zamiast tego „Pod mocnym …” domaga się naszej uwagi z natarczywością pijaka zbierającego drobne na klina. Bohaterowie, zwłaszcza drugoplanowi, to nie ludzie z krwi i kości, lecz upersonifikowane Problemy podpatrzone u emocjonalnych szantażystów pokroju Glińskiego czy Trzaskalskiego. Twórca "Pod mocnym..." mierzył, rzecz jasna, znacznie wyżej. W jednej ze scen Jerzy ogląda doskonałą „Pętlę” Hasa. Seans zostaje jednak przerwany z tą samą brutalnością z jaką my pozbywamy się iluzji, że Smarzowski mógłby dosięgnąć poziomu wyznaczanego przez autora "Sanatorium pod Klepsydrą". Jeśli „Pod mocnym…” okazuje się godne uwagi, to tylko jako wiarygodny zapis bezsilności. Szkoda tylko, że odnoszący się głównie do postaci reżysera filmu.