Zdany egzamin - recenzja "Pana Lazhara"

Nadszedł czas na nadrobienie poberlińskich zaległości. Na pierwszy ogień recenzja świetnego "Pana Lazhara" (wciąż jeszcze na ekranach naszych kin)

(...)

Realizacji ambitnych planów Lazhara na każdym kroku przeszkadza jednak terror formalności. W filmie Falardeau kanadyjska szkoła prezentuje się jako instytucja zbiurokratyzowana i bezduszna. Wprowadzone w placówce zasady chwilami przekraczają wręcz granice zdrowego rozsądku. W jednej ze scen Lazhar orientuje się na przykład, że – ze względu na możliwość wystąpienia niewłaściwych skojarzeń – nauczyciel powinien unikać jakiegokolwiek kontaktu fizycznego z uczniami. Hipokryzję szkolnej dyrekcji najpełniej ujawnia jednak reakcja na samobójstwo jednej z nauczycielek. Lazhar i inni pedagodzy otrzymują kategoryczny zakaz poruszania tego tematu ze swoimi podopiecznymi. Wyłączność na rozmowy z uczniami zyskuje za to groteskowo niekompetentna pani psycholog.

Podobne absurdy rodem z Kafki każdorazowo neutralizuje pogodny uśmiech Lazhara. Postawa algierskiego nauczyciela nie ma jednak nic wspólnego z naiwnością. Mężczyzna może bez oporów poruszać z dziećmi trudne tematy, gdyż sam został ciężko doświadczony przez życie. W trakcie rozwoju akcji dowiadujemy się, że Lazhar niespodziewanie stracił swoich bliskich w wyniku działań algierskich terrorystów. Skonfrontowany z nieuchronnością śmierci, mężczyzna pragnie przekroczyć tabu i przygotować na nią również swoich uczniów.

Lazharowi przede wszystkim zależy na wykształceniu wśród młodych ludzi określonego typu postaw obywatelskich. Podobny trop przynosi humorystyczna scena, w której algierski nauczyciel po raz pierwszy odczytuje listę uczniów swojej nowej klasy. Lazhar ze zdziwieniem stwierdza, że niemal każdy z jego podopiecznych ma odmienne korzenie i pochodzi z innego kręgu kulturowego. Wtedy staje się jasne, że – niczym w pamiętnej „Klasie” Laurenta Canteta – szkolna zbiorowość stanowi miniaturę całego społeczeństwa.

 (...)

Więcej w lutowym wydaniu miesięcznika "FILM"